بازار نفت همواره تحت تاثیر تغییر میزان عرضه و تقاضا، دچار تغییر میشود و در روزهای اخیر خبر شیوع ویروس «کرونا» در چین به عنوان دومین خریدار بزرگ نفت، این بازار را با تنشی جدید برای تقاضا و کاهش قیمت نفت مواجه کردهاست.
برخی کارشناسان بر این باورند که اثر گسترش ویروس کرونا حتی از خطرات ژئوپلیتیکی هم تأثیر بیشتری دارد.
ویروس کرونا علاوه بر کشنده بودن، بسیار مسری است و شیوع آن در چین بازار نفت را هم متاثر کرده و این بازار از ترس کرونا گرفتن یک عقبنشینی را در دستور کار قرار دادهاست.
بر اساس نوشته اویل پرایس حتی ترس از کاهش سفرها برای تاثیرگذاری بر اقتصاد کافیست. اینکه یک نفر این ویروس را بگیرد یا نه در ظاهر ربطی به اقتصاد ندارد ولی تغییر الگوهای سفر، خرید و تجارت مردم بر اقتصاد تاثیر می گذارد.
بازارهای نفت وابسته به تقاضای چین برای نفت هستند. آمارها نشان میدهد که تقاضای نفت مهمترین عامل تغییر قیمت آن در ۲۰۱۹ بودهاست. تصور کاهش تقاضا از طرف دومین مصرف کننده بزرگ نفت در جهان حتی از خطرات ژئوپلیتیکی مثل حمله به تاسیسات نفتی عربستان در سپتامبر و توقف تولید نفت لیبی هم تاثیر بیشتری دارد.
مصرف نفت چین در ۲۰۱۸، 13.5 میلیون بشکه در روز بود که بسیار کمتر از ۲۰.۵ میلیون بشکه در روز نفت مصرف شده در آمریکا در همان سال است. پس چرا چین اینقدر اهمیت دارد؟ مطمئناً تقاضای آمریکا بیشتر از چین بازار ها را تحت تاثیر قرار می دهد. ولی می دانیم این رشد تقاضای نفت است که قیمتها را تغییر میدهد و رشد تقاضای نفت چین به همراه هند بسیار بیشتر از آمریکاست. در واقع رشد تقاضای سالانه نفت چین ۵.۵ درصد است در حالی که تقاضای نفت آمریکا ۰.۵ درصد در سال رشد دارد.
بیشتر نفتی که چین مصرف میکند وارداتی است و این همان چیزی است که در بازار تاثیر میگذارد.
تهدیدهای بسیاری برای صنعت نفت در ۲۰۲۰ پیشبینی میشد ولی هیچکس انتظار نداشت انتشار یک ویروس در چین تا این حد به تقاضای نفت آن سرایت کند.
تمام جوانب اقتصاد به بازار نفت ضربه میزند. تاثیر ویروس بر میزان سفرها، مسافرتهای هوایی و زمینی را تحت تاثیر قرار داده و مصرف سوخت هواپیما و بنزین را کاهش میدهد. با توجه به عرضه بالای نفت که در بازار وجود دارد، کاهش تقاضا در بدترین زمان اتفاق میافتد.
پیامدهای این ویروس همین حالا هم زندگی روزمره مردم را در چین مختل کردهاست. اکران فیلمهای سینمایی به تعویق افتاده، جاذبههای توریستی مثل شهر ممنوعه بسته شدهاست و مردم برنامه های سفر خود را لغو کردهاند.
در مورد کاهش تقاضای نفت شکی وجود ندارد، اما در این میان سوال این است که چقدر کاهش خواهد یافت. پاسخ دقیق به این سوال سخت است چون چین در مورد پیشرفت این ویروس شفاف نبودهاست.
محدودیتهای سفر بر دهها میلیون نفر تاثیر میگذارد. پروازها، حرکت قطارها، اتوبوسها، متروها، کشتیها و اتومبیلهای کرایهای همه لغو شدهاند که تاثیر مستقیمی بر مصرف سوخت خواهد گذاشت.
آمار مرگ و میر این ویروس در حال حاضر به ۲۵ نفر رسیدهاست و گزارش شده که ۸۰۰ نفر مبتلا شدهاند.
اما تمام این مسائل در کنار یکدیگر توانستهاند ثبات اقتصادی و سیاسی چین را تحت تاثیر قرار دهند. این مساله مهمترین چیزی است که بازار نفت به آن توجه دارد.
از این رو قیمت نفت برنت در معاملات روز جمعه با ۲۳ سنت کاهش به ۶۱ دلار و ۵ سنت به ازای هر بشکه رسید. هر بشکه نفت خام وست تگزاس اینترمدییت هم با ۰.۲۳ درصد کاهش با قیمت ۵۵ دلار و ۴۶ سنت معامله شد.