بر اساس پژوهش ها، آینده فراورده پتروشیمیایی رو به رشد است و فراوردههای سوختی مثل بنزین ممکن است بازار نداشته باشد، چرا که دنیا برنامه ریزی کرده است تا سال ۲۰۲۵ برنامه تولید ۲۵ درصد خودرو برقی و هیدروژنی دارد؛ بنابراین بعد از گذشت سالها فرآوردههای سوختی کمرنگ شده و پارکهای شیمیایی و پتروپالایشگاهها فعالیت بیشتری دارند.
بر اساس پژوهش ها، آینده فراورده پتروشیمیایی رو به رشد است و فراورده های سوختی مثل بنزین ممکن است بازار نداشته باشد، چرا که دنیا برنامه ریزی کرده است تا سال ۲۰۲۵ برنامه تولید ۲۵ درصد خودرو برقی و هیدروژنی دارد. بنابراین بعد از گذشت سال ها فرآورده های سوختی کمرنگ شده و پارک های شیمیایی و پتروپالایشگاه ها فعالیت بیشتری دارند؛ بررسی مشکلات این طرح و اجرای آن باید زود تر صورت گیرد.
سيد هادي جعفرنيا، مسئول مهندسي پروژه ها و طرح ها پالايشگاه امام خميني اراك در گفتگويي در خصوص قانون حمایت از توسعه صنایع پائین دستی نفت خام و میعانات گازی با استفاده ازسرمایه گذاری مردمی و انتظار صاحبان طرحها ي پتروپالايش از دولت و وزارت نفت گفت: به عبارت ساده حمايت و پشتيباني مالي طرح ها تا زمان ايجاد توليد پايدار انتظار می رود، گر چه لازمه اين امر هم ارائه طرح توجيهي و فني قوي مي باشد كه تضمين كننده بازگشت سرمايه گذاري است.
وی با اشاره به طرح تنفس خوراک گفت: معمولا احداث مجتمع هاي پتروپالايشي در داخل كشور و بالاخص در شرايط تحريم، به عنوان مثال براي ظرفيت ١٠٠ هزار بشكه در روز حدود سه الي چهار سال طول مي كشد، اين امر با فرض اين است كه در خصوص ليسانس واحدها و ساخت راكتورها و كمپرسورها به دليل تحريم با مشكل مواجه نشويم در چنين شرايطي حدود ٤ ميليارد دلار هزينه سرمايه گذاري لازم است كه با فرض اينكه كل نفت خام خوراك يكساله با قيمت متوسط ٣٥ دلار در بشكه به صورت تنفس خوراك در اختيار مجتمع پتروپالايشي قرار بگيرد حدود ۲.۱ ميليارد دلار يعني كمتر از يك چهارم هزينه سرمايه گذاري را پوشش مي دهد. ضمنا اين نكته را هم باید مد نظر داشت كه اين مجتمع از سال چهارم آغاز سوددهي آن خواهد بود. پس حداقل چهار سال تنفس خوراك نياز خواهد بود و با در نظر گرفتن اين که واحد ها در سرویس نیستند، در چهار سال اول امكان دريافت خوراك وجود ندارد.
این کارشناس با توجه به اینکه طبق پژوهش ها آینده فراورده پتروشیمیایی رو به رشد و فراورده های سوختی مثل بنزین ممکن است بازار نداشته باشد نیز گفت: قطعا با توجه به تغيير طراحي خودروها و رشد شتابدار توليد خودروهاي الكتريكي طبق مستند ذكر شده در نشريه پلاتس چین درسال ۲۰۲۵ سالانه ۱۰۰ میلیون تن مازاد فراورده خواهد داشت و هند هم اکنون صادر کننده فراورده است مطلب نگران کننده برای بازار پالایش ایران برقی سازی وسیع چین است که تا سال ۲۰۲۵ برنامه تولید ۲۵ درصد خودرو برقی وهیدروژنی دارد.
علاوه بر اين در ۱۰ نوامبر نشریه پلاتس از قول Han Bing رئیس بازاریابی بخش فروش Petro china تا سال ۲۰۲۵ چین ۲۰ میلیون خودرو برقی وارد بازار میکند که باعث میشود در این ۵سال مصرف بنزین و گازوئیل ۳۰ میلیون مترمکعب کاهش خواهد یافت ودر این مدت ۴۲ میلیون تن جایگزین فراورده های نفتی خواهد کرد. انتظار میرود سهم مصرف کل فراورده ها نفتی از سبد انرژی مصرفی این کشور از ۱۹ درصد در سال ۲۰۱۹ به ترتیب در سال ۲۰۲۵ و ۲۰۳۵ به ۱۷.۴ و ۱۵.۲ درصد برسد. اين يعني الزاما طرح ها بايد به سمت توليد محصولات پتروشيمي سوق پيدا كند كه در اين صورت احداث واحدهاي FCC /RFCC بخش اصلي احداث اين مجتمع ها جهت توليد محصولات پتروشيمي بايد منظور شود.
وی در ادامه گفت: قطعا با توجه به سود بسيار زياد اين مجتمع ها شكوفايي اقتصادي را در كل كشور به دنبال خواهد داشت. طبق شكل و مستند زير تا سال ٢٠٢٠ ظرفيت اين FCC/ RFCC ها در هند وچين به يك ميليون هشتصد هزار بشكه در روز مي رسد كه در ايران ظرفيت پالايش نفت خام حدود اين رقم ۲.۲ ميليون بشكه در روز بوده و ظرفيت اين واحدهاي FCC جمعا ١٤٠ هزار بشكه در روز يعني حدود ۴.۶ درصد ظرفيت پالايش كشور است. فقط با ده درصد كاهش توليد نفت كوره پالايشگاه هاي كشور ( با احداث واحدهاي FCC/RFCC) كه با مجموع ظرفيت حدود ٢ ميليون بشكه در روز در سرويس هستند حدود ٣٪ ميزان افزايش پايه پولي كشور كنترل شده و با تناسب ٨ برابري كنوني با نقدينگي حدود ٢٤٪ از تورم كشور كاهش خواهد يافت. راهي كه كشورهاي هند و چين طي ١٠ سال گذشته طي كرده اند و مجموع ظرفيت اين واحدها در اين دو كشور به حدود ٢ ميليون و دويست هزار بشكه در روز رسيده است. از ۲۸.۵ میلیون ظرفیت پالایش امریکا وکانادا نيز ۷.۵ میلیون ظرفیت F.C.C وجود دارد. (منبع اوت لوک ۲۰۱۹ اوپک)
يعني حدود يك سوم ظرفيت پالايش مربوط به واحدهاي FCC هستند كه طبق تصویر ذیل در مقياس جهاني نيز همين است و متاسفانه در كشور ما به دليل عدم توجه به صنعت پالايش كمتر از ۴.۶ درصد مي باشد.